Celem projektu jest dokumentacja oraz interdyscyplinarna analiza zjawisk z obszaru komunikacji interpersonalnej w rejonie przygranicznym - na styku języków i kultur. W centrum zainteresowania badaczy leżą zjawiska parajęzykowe (prozodia, gestykulacja) oraz akomodacja w procesie komunikacji i związane z nią strategie komunikacyjne. Ich zbadanie i zrozumienie, oparte na nowoczesnej metodologii i współczesnym pojmowaniu komunikacji interkulturowej, może przybliżyć do określenia, w jaki sposób w indywidualnej świadomości funkcjonują pojęcia odrębności kulturowej i językowej, wartości języka i praktyk komunikacyjnych typowych dla własnej kultury. Może również pozwolić na ustalenie, jaki jest realny wpływ tych czynników na codzienną komunikację interpersonalną. Poddany badaniom obszar (miasta Frankfurt nad Odrą oraz Słubice) stanowi swoisty poligon doświadczalny niezwykle bliskiego współistnienia kultur, języków i społeczności uwarunkowanych wspólną historią. Zachodzą tam silne relacje społeczne i ekonomiczne między mieszkańcami Polski i Niemiec. To szczególny rejon dla komunikacji polsko-niemieckiej, której sprzyja nie tylko położenie miast, lecz także promocja idei Słubfurtu jako wspólnej przestrzeni kulturowej. Mimo tej specyfiki, poznanie zachodzących tam zjawisk może pozwolić w pewnym zakresie modelować i przewidywać procesy związane ze współistnieniem i przenikaniem się kultur i języków w innych rejonach o zbliżonej charakterystyce. W ramach projektu zostaną wypracowane techniki i metody badawcze, które będzie można zastosować w planowanych w kolejnym kroku badaniach rejonów Cieszyna na granicy polsko-czeskiej oraz Terespola/Brześcia na granicy polsko-białoruskiej.
Realizacja projektu pozwoli odpowiedzieć na pytania dotyczące roli i charakteru komponentu parajęzykowego w komunikacji interkulturowej i wpływów, którym on podlega w procesach akomodacji (dopasowania komunikacyjnego) w przebiegu dialogów skupionych na zadaniach zawierających element konkurencji oraz skupionych głównie na współpracy. Zbadane zostaną również wybrane związki komponentu parajęzykowego z językowym składnikiem komunikacji.

Badania finansowane z funduszy grantu NPRH12H 13 0524 82
Okres realizacji projektu: 2014-2016

PROF. UAM DR HAB. MACIEJ KARPIŃSKI

(INSTYTUT JĘZYKOZNAWSTWA WN UAM W POZNANIU)

Maciej Karpiński – językoznawca, psycholingwista, zainteresowany przede wszystkim analizą mowy spontanicznej w dialogu. W swoich dotychczasowych projektach zajmował się prozodią, aktami dialogowymi, parajęzykowymi cechach wypowiedzi. Uczestniczył również w projektach badawczych poświęconych technologii języka i archiwizacji zasobów językowych oraz językom zagrożonym.Jest współzałożycielem grupy DiaGest, działającej w Interdyscyplinarnym Centrum Przetwarzania Mowy i Języka UAM. Wraz ze współpracownikami z Zakładu Psycholingwistyki stworzył unikatowe laboratoriów badań nad komunikacją multimodalną. Kierował projektami, w wyniku których powstały pierwsze cyfrowo zarejestrowane korpusy spontanicznej polszczyzny oraz pierwsze polskie korpusy multimodalne. Obecnie pełni funkcję prodziekana ds. nauki Wydziału Neofilologii.