CALITHI – Literatura i kapitalizm w kulturach hiszpańskiego obszaru językowego
Celem grupy badawczej CALITHI jest połączenie perspektywy estetycznej i politycznej w studiach nad współczesną literaturą hiszpańskiego obszaru językowego.
Hiszpania należy do państw najmocniej dotkniętych następstwami światowego kryzysu finansowego zapoczątkowanego przez upadek Lehman Brothers w roku 2008. Załamanie gospodarki i nieudolność klasy politycznej wywołały w Hiszpanii falę protestów i przyczyniły się do powstania ruchów społecznych działających na rzecz pogłębienia demokracji i przywrócenia społeczeństwa obywatelskiego. Zrodzony w proteście wobec nadużyć systemu "ruch oburzonych" (Movimiento 15M, Indignados) znalazł swoje odbicie w kulturze, m.in. w repolityzacji literatury, przejawiającej się powrotem na agendę tematów takich jak ekonomia, praca, prekariat czy wykluczenie, a także wprowadzeniem do dyskursu literackiego polityczności rozumianej szerzej – jako zakłócenie lub zakwestionowanie ustalonego porządku poprzez zmianę postrzegania i przedstawiania świata. Także w literaturze Ameryce Łacińskiej ostatnich dekad znajdujemy odbicie narastającej opresji systemów (władzy, ekonomii, organizacji przestępczych, itd.), obrazy konfliktów społecznych i wszechobecnej przemocy, nierzadko przedstawiane za pomocą elementów metaforycznych lub symbolicznych.
W obrębie grupy CALITHI staramy się wypracować teoretyczne i analityczne narzędzia służące do analizy złożonych relacji pomiędzy kulturą, ekonomią, polityką i etyką. Inspiracją i podstawowym przedmiotem krytycznego namysłu pozostaje dla nas literatura hiszpańskiego kręgu językowego i ujawniany przez nią potencjał generowania zmiany społecznej.
Grupa powstała i działa w obrębie Zakładu Studiów Hispanistycznych IFRom WN pod kierownictwem prof. dr hab. Magdy Potok.
Efekty pracy grupy:
1. Cykle wykładów gości zagranicznych:
- Cykl pięciu wykładów wygłoszonych przez prof. Stephena M. Harta (University College London) pt. „Cuerpo y política en la «novísima» novela hispanoamericana” (Ciało i polityka w najnowszej powieści hiszpańskiej). Cykl zrealizowany w ramach programu „Uniwersytet Jutra”. 30.04-4.06.2021
- Seminarium naukowe (10 spotkań) prowadzone przez dr Davida Becerrę Mayora (Universidad Autónoma de Madrid) pt. „Literatura y política bajo el capitalismo en la España actual (2011-2021) (2011-2021)” (Literatura i polityka w dobie kapitalizmu we współczesnej Hiszpanii [2011-2021]). Cykl zrealizowany w ramach programu „Uniwersytet Jutra”. 9.03-7.12.2021.
- Seria wykładów pt. Narrating Social Change. The Ethical Turn in Spanish-language Literatures [Narracje zmiany społecznej. Zwrot etyczny w literaturach hiszpańskojęzycznych ch]: prof. Norma E. Cantú (Trinity University), prof. dr Christian Claesson (Lund University), prof. dr Carmen Flys Junquera (Universidad de Alcalá), prof. dr Diana Klinger (Universidad Federal Fluminense) & prof. dr Jaume Peris (Universitat de València). Seria realizowana pod auspicjami Institute for Advanced Studies in Social Sciences and Humanities w ramach programu IDUB (025). W przygotowaniu.
2. Wykłady gościnne:
- Prof. dr hab. Magda Potok, „La «narrativa de la crisis» en la perspectiva de género”, Uniwersytet w Santiago de Compostela (USC), Wydział Filologiczny (29.11.2021)
- Prof. UAM dr hab. Alfons Gregori, „Narración audiovisual en la España del s. XXI: El boom de las series y su relación nacional con el trauma”, Uniwersytet w Alcalá (UAH), Zakład Filologii Hiszpańskiej, Komunikacji i Dokumentacji (17.02.2022).
- Prof. UAM dr hab. Alfons Gregori, „Lo ideológico en la narrativa fantástica de la España contemporánea”, Uniwersytet w Leónie (ULe), Instytut Humanistyki i Tradycji Klasycznej (21.02.2022).
Współpraca instytucjonalna:
Prof. UWr dr hab. Justyna Ziarkowska, Zakład Iberystyki - Uniwersytet Wrocławski
Prof. UWr dr hab. Marcin Kurek, Zakład Iberystyki - Uniwersytet Wrocławski
Dr Łukasz Smuga, Zakład Iberystyki - Uniwersytet Wrocławski
Dr hab. Katarzyna Moszczyńska-Dürst, Instytut Studiów Iberyjskich i Iberoamerykańskich - Uniwersytet Warszawski
Dr hab. Karolina Kumor, Instytut Studiów Iberyjskich i Iberoamerykańskich - Uniwersytet Warszawski
Dr Marcin Kołakowski, Instytut Studiów Iberyjskich i Iberoamerykańskich - Uniwersytet Warszawski
Dr hab. Nina Pluta Podleszańska, Zakład Filologii Hiszpańskiej - Uniwersytet Jagielloński
Prof. UMCS dr hab. Mariola Pietrak, Katedra Hispanistyki - Uniwersytet Marii Curie Skłodowskiej w Lublinie
Prof. UŁ dr hab. Agnieszka Klosińska-Nachin, Katedra Filologii Hiszpańskiej - Uniwersytet Łódzki
Dr Luis Bellón, Instytut Języka i Literatury Romańskiej - Uniwersytet Masaryka (Czechy)
Dr Minerva Peinador, Instytut Języków i Literatur Romańskich - Uniwersytet w Ratyzbonie (Niemcy)
Dr María Ayete Gil, Zakład Języka hiszpańskiego - Uniwersytet w Salamance (Hiszpania)
Dr Concepción Martín Huertas, Zakład języka i literatury hiszpańskiej - CES Don Bosco (UCM) (Hiszpania)
Dr Jan Mlčoch, Katedra Romanistyki – Uniwersytet Ostrawski (Czechy)
Dr Katarzyna Gutkowska-Ociepa, Instytut Literaturoznawstwa – Uniwersytet Śląski
Mgr Júlia Ojeda Caba, Studia Sztuki i Humanistyki – Otwarty Uniwersytet Katalonii (Hiszpania)