COLING - Minority Languages, Major Opportunities. Collaborative Research, Community Engagement and Innovative Educational Tools

Różnorodność językowa i kulturowa Europy ma kluczowe znaczenie dla rozwiązywania problemów i kreatywnego myślenia, od których zależy ogólny dobrobyt i dobrobyt gospodarczy w coraz bardziej technologicznie globalnym społeczeństwie. Jednak różnorodność językowa i imigracja są często postrzegane jako zagrożenia i są kwestionowane przez dyskryminacyjne postawy i polityki państw.

Projekt COLING przedstawia uzasadnienie dla rewitalizacji języków mniejszościowych, a także wytyczne do realizacji konkretnych jej programów. Cele projektu skupiają się na rozwijaniu i dzieleniu się wiedzą ekspercką na temat programów rewitalizacji języka, które łączą podejście oddolne= zorientowane na społeczność i odgórne; promowanie zaangażowanej współpracy między instytucjami akademickimi, non-profit i władzami lokalnymi; opracowanie efektywnych metod nauczania, szkolenia nauczycieli i programów nauczania języków mniejszości; powołanie nowego międzynarodowego programu akademickiego w zakresie studiów mniejszościowych w instytucjach partnerskich, w którym zostaną zastosowane nowe metodologie i programy nauczania.

Kluczowym aspektem projektu jest opracowanie skutecznych metod nauczania, szkolenia nauczycieli i programów nauczania języków mniejszości w celu ułatwienia uczenia się/nauczania języków, promowania korzyści płynących z dwu- i wielojęzyczności oraz zachęcania do zachowania i docenienia językowej i kulturowej różnorodności ludzkości. Obejmuje to przygotowanie platformy internetowej skoncentrowanej na językach mniejszości i zagrożonych, słownikach internetowych, materiałach i programach nauczania do określonych języków oraz szablonach dostosowanych do wszystkich języków projektu.

W dłuższej perspektywie projekt ma też na celu osiągnięcie multidyscyplinarnego i spójnego spojrzenia na możliwości, jakie niosą językach mniejszości. Wiedza rdzenna (w tym ekologia), medycyna, psychologia, sztuka, prawo, historia oraz ekspertyzy językowe są potencjalnym źródłem alternatywnych rozwiązań i innowacyjnych odpowiedzi na problemy współczesnego świata.

Kolejnym krokiem jest stworzenie praktycznych rekomendacji dla działaczy językowych, członków organizacji pozarządowych i władz lokalnych w zakresie działań, które należy podjąć, aby poprawić poziom dobrobytu społecznego i gospodarczego w społecznościach lokalnych. Mogą one obejmować działania istotne dla społeczności posługujących się językami mniejszości i językami zagrożonymi, takie jak festiwale filmowe, konkursy fotograficzne, debaty eksperckie, wydarzenia kulturalne promujące przyswajanie tożsamości i tradycji związanych z dziedzictwem kulturowo-językowym.

COLING organizuje szereg warsztatów i szkół letnich (https://coling.al.uw.edu.pl/news), które dały naukowcom możliwość zaprezentowania wyników swojej pracy, uzyskania informacji zwrotnej od kolegów, ale także badania w bibliotekach, archiwach i instytucjach edukacyjnych w Polsce, USA, Meksyku, Włoszech, Łotwie i Niderlandach.

Duży nacisk kładzie się na współpracę z lokalnymi społecznościami, aby pomóc im w ich wysiłkach na rzecz rewitalizacji i udokumentowania ich dziedzictwa językowego oraz promocji lokalnej nauki i rozwoju. Inne obszary objęte badaniem obejmują dyskryminację nierodzimych użytkowników języka dominującego, rdzenną kulturę i sztukę performance, stereotypy w sztuce, ideologie i postawy językowe, ortografie, rolę muzealnictwa w utrzymaniu i rewitalizacji zagrożonych języków i kultur, rdzenne epistemologie, ochrona prawna własności intelektualnej ludów tubylczych.

Program badawczy ma na celu zrozumienie dynamiki międzypokoleniowego transferu wiedzy i uznaje, że społeczności językowe i uczeni mają wspólny interes w dokumentowaniu, rewitalizacji i podtrzymywaniu języków oraz wiedzy w nich zawartej.

Partnerzy konsorcjum: Uniwersytet Warszawski, Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu, Rijksuniversiteit Groningen/NL, Stichting Fryslke Akademy/NL, Universiteit Leiden/NL, Latgolys Studentu centrs/LV, GAL Sviluppo Rurale dell’Area Grecanica/IT, University of North Carolina at Chapel Hill/US, University of Texas System/US, Arenet AC / MX+US, Smithsonian Institution/US, Yale University/US, Instituto de Docencia e Investigacion Etnologica de Zacatecas/MX

Tomasz Wicherkiewicz

Tomasz Wicherkiewicz - językoznawca specjalizujący się w socjolingwistyce, polityce językowej i planowaniu językowym, a także badaniach nad mniejszościami, ze szczególnym uwzględnieniem języków zagrożonych, mniejszościowych, mniej używanych, o uboższych zasobach językowych i rzadziej badanych, jak i społeczności językowych. Interesuje się również i zajmuje rewitalizacją i dokumentacją językowej, oraz ochroną i badaniami dot. praw mniejszości językowych. Jego badania obejmują również typologie i socjolingwistykę (w tym socjolingwistykę historyczną) systemów pisma i ich elementów.
Był kierownikiem projektu Dziedzictwo Językowe Polski – Baza Dokumentacji Języków Zagrożonych – www.inne-jezyki.amu.edu.pl. Studiował w Polsce, Holandii i Niemczech, współpracował ze społecznościami mniejszości językowych i  środowiskami akademickimi, oraz prowadził badania terenowe w Europie, Azji i w Ameryce Płn.. W latach 2018-2019 przebywał jako profesor wizytujący na Uniwersytecie Hokkaido w Sapporo w Japonii, w latach 2019-2020 oraz w 2022 jako współpracownik naukowy w programie Recovering Voices w Narodowym Muzeum Historii Naturalnej w Waszyngtonie; w 2022 r. również wizytujący badacz na Uniwersytecie Północnej Karoliny w Chapel Hill (w ramach projektu COLING).