Proces integracji migrantów pochodzenia tureckiego z Azji Centralnej w Polsce: aspekty językowe, ekonomiczne i społeczne

Projekt dotyczy procesu integracji migrantów pochodzących z czterech państw Azji Centralnej – Kazachstanu, Kirgistanu, Uzbekistanu i Turkmenistanu – będących użytkownikami języków tureckich (Turkic-speaking migrants). W odróżnieniu od obywateli Turcji, grupa ta obejmuje społeczności posługujące się językami z rodziny tureckiej i w literaturze określane jest jako Turkic-origin.

Mimo rosnącej obecności tych migrantów w Polsce, ich sytuacja społeczno-językowa pozostaje mało rozpoznana. Brakuje rzetelnych danych dotyczących ich integracji językowej, aktywności zawodowej oraz poczucia przynależności społecznej. Projekt ma na celu wypełnienie tej luki badawczej.

W ramach badań podjęte zostaną następujące pytania:

• w jaki sposób znajomość języka polskiego wpływa na możliwości zatrudnienia oraz rozwój przedsiębiorczości,
• jak relacje między językiem ojczystym a językiem polskim kształtują procesy adaptacji kulturowej i uczestnictwa społecznego,
• czy wyższy poziom kompetencji językowych sprzyja budowaniu poczucia przynależności do społeczeństwa polskiego,
• jakie różnice międzypokoleniowe można zaobserwować w strategiach językowo-integracyjnych.

Badanie zostanie przeprowadzone z wykorzystaniem półustrukturyzowanych wywiadów pogłębionych oraz anonimowej ankiety, co umożliwi uchwycenie doświadczeń codziennych, barier integracyjnych oraz przykładów skutecznych strategii adaptacyjnych.

Uzyskane wyniki pozwolą na przedstawienie pierwszego syntetycznego i przystępnego opisu sytuacji migrantów tureckojęzycznych z Azji Centralnej w Polsce oraz posłużą jako podstawa do przygotowania szerszego projektu badawczego w konkursie OPUS lub SONATA. Rezultaty mogą również stanowić punkt odniesienia dla instytucji publicznych i organizacji społecznych przy opracowywaniu rekomendacji dotyczących działań wspierających integrację językową i społeczno-ekonomiczną migrantów.

Cem Erdem

Afiliacja: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Neofilologii, Instytut Orientalistyki, Pracownia Azji Środkowej
Stopień naukowy: doktor (2015)

Dr Cem Erdem jest językoznawcą i badaczem zajmującym się lingwistyką tekstu, polityką językową oraz edukacją kultury tureckiej w kontekście krajów Azji Centralnej. Jest autorem ponad 40 publikacji naukowych opublikowanych w czasopismach indeksowanych w ERIC, ERIHPLUS, SCOPUS oraz Web of Science. Autor monografii Türk Dili ve Edebiyatı Eğitimi: Metin İnceleme ve Değerlendirme (Text Analysis and Evaluation / Analiza i Ocena Tekstów) oraz współredaktor książki Language and Society in Kazakhstan.

W działalności naukowej specjalizuje się w badaniach nad procesami adaptacji językowej, lingwistyką tekstu, analizą dyskursu, metodami jakościowymi oraz dydaktyką języka tureckiego jako obcego. Prowadził zajęcia na uniwersytetach w Polsce i za granicą; w szczególności na Kyrgyz-Turkish Manas University w ramach programu Erasmus+ KA171. Jest recenzentem i członkiem rad naukowych kilku międzynarodowych czasopism oraz aktywnym członkiem Polskiego Towarzystwa Orientalistycznego.

Jego zainteresowania badawcze obejmują lingwistykę tekstu, wielojęzyczność, dydaktykę języka tureckiego, dydaktykę literatury tureckiej, edukację alewicko-bektašijską, kontakty językowe w krajach tureckojęzycznych oraz edukację międzykulturową. Dr Erdem aktywnie uczestniczy także w działalności dydaktycznej i organizacyjnej Instytutu Orientalistyki UAM, prowadząc zajęcia z języka tureckiego, kultury tureckiej oraz zagadnień związanych z Azją Centralną.